Skąd się biorą przebarwienia i jak z nimi walczyć?
Przebarwienia to wykwity skórne o charakterze plam, które różnią się kolorytem od otaczającej skóry. Przede wszystkim występują na odsłoniętych częściach ciała. Powstają na skutek nadmiernej produkcji barwnika – melaniny – w obrębie naskórka lub skóry właściwej.
Jakie są przyczyny powstawania przebarwień?
- promieniowanie słoneczne, nadmierne opalanie
- ciążą – ostuda ciążowa
- doustna antykoncepcja
- hormonalna terapia zastępcza
- menopauza
- inne leczenie hormonalne
- choroby wątroby
- niedoczynność nadnerczy
- niedoczynność tarczycy
- substancje fototoksyczne lub fotoalergiczne, które znajdują się w lekach czy kosmetykach, np. dziegcie dziurawiec, cytrusy, retinoidy, olejek bergamotowy.
Jak dzielimy przebarwienia pod kątem ich głębokości?
- naskórkowe – w naskórku gromadzi się nadmierna ilość melanocytyów (komórek wytwarzających barwnik) lub melaniny. Występują bardzo często, są koloru brązowego lub beżowego
- skórne – melanina zlokalizowana jest w skórze właściwej. Występują rzadziej, są koloru granatowoczarnego lub szarego
- mieszane – brązowoszare, barwnik gromadzi się w naskórku i skórze właściwej
Jakie mamy rodzaje przebarwień?
- Piegi – to żółte lub ciemnobrunatne plamy barwnikowe o równej powierzchni leżące w poziomie skóry. Najczęściej zajmują odsłonięte części ciała – twarz, ramiona, dekolt – tworząc symetryczne układy. Ponadto charakteryzują się tym, że zimą bledną a wiosną i latem wysycają się barwnikiem pod wpływem promieniowanie UV
- Ostuda to zaburzenie hiperpigmentacyjne powstające przy nadmiarze estrogenów z udziałem promieniowania ultrafioletowego. Zmiany są zazwyczaj symetryczne o nieregularnych brzegach, koloru od jasno- do ciemnobrązowego. Zajmują centralną część twarzy. Często mamy tutaj do czynienia z przebarwieniami mieszanymi – skórnonaskórkowymi. Ostudę kojarzymy przede wszystkim z ciążą, jednak warto wiedzieć, że stosowanie doustnej antykoncepcji, okres menopauzy czy choroby wątroby również mogą wpłynąć na rozwój ostudy
- Plamy soczewicowate są to drobne plamy koloru brązowego (różne odcienie). Występują na plecach, klatce piersiowej, dłoniach, twarzy i przedramionach. Dzielimy je na plamy soczewicowate słoneczne oraz starcze – związane z wiekiem. W miarę upływu czasu powiększają się i ciemnieją. Ponadto plamy soczewicowate słoneczne mogą samoistnie zanikać zaś plamy starcze są zmianami o charakterze stałym
- Przebarwienia pozapalne występują w miejscach, gdzie wcześniej były zapalne zmiany trądzikowe, niektóre wysypki (np. ospa), oparzenia słoneczne czy urazy. Dlatego też, wykazują cechy przebarwień skórnych lub mieszanych.
Zabiegi kosmetyczne na przebarwienia?
W walce z przebarwieniami najważniejsza jest profilaktyka – zaleca się całoroczne stosowanie wysokiej ochrony przeciwsłonecznej, a w sezonie jesienno-zimowym – należy stosować kremy wybielające i dodatkowo peelingi chemiczne czy laseroterapię.
W zależności od rodzaju i głębokości przebarwień kosmetolog dobiera odpowiednią metodę:
- peelingi chemiczne przeczytaj więcej
- zabiegi z retinolem
- zabiegi z witaminą C
- Mikrodermabrazja przeczytaj więcej
- laseroterapia
Peelingi chemiczne i zabiegi na przebarwienia twarzy
- Peelingi chemiczne normalizują proces keratynizacji naskórka, nasilają złuszczanie, powodując rozjaśnienie skóry. Stosowane są w postaci kremów lub peelingów o różnych stężeniach. Do alfahydroksykwasów, czyli kwasów owocowych zaliczamy: kwas glikolowy, migdałowy, mlekowy, cytrynowy czy winowy.
- Kwas glikolowy wykazuje wysoką aktywność i skuteczność działania przy każdym fototypie skóry. Jego działanie zależy od stężenia, pH preparatu, czasu trwania zabiegu oraz jego powtarzalności. Stężenie do 15% charakteryzuje się silnym efektem nawilżającym i regenerującym poprzez aktywację fibroblastów – komórek produkujących kolagen. Stężenie 20-35% daje efekt powierzchownego peelingu i oczyszczenia, a 50-70% powoduje silne złuszczanie naskórka i intensywną regenerację w skórze właściwej. Celem zabiegów z wykorzystaniem kwasu glikolowego jest redukcja przebarwień, odnowa komórkowa, spłycenie zmarszczek, wzrost nawilżenia skóry oraz poprawę jej kolorytu i faktury.
- Kwas salicylowy należy do grupy betahydroksykwasów. W stężeniu 3-5% jest stosowany w mieszankach peelingów do wygładzenia powierzchownych zmarszczek, usuwania piegów, ostudy, plam soczewicowatych, przebarwień pozapalnych
- Kwas azelainowy poprzez swoje działanie hamuje melanogenezę, czyli enzymatyczny proces powstawania barwnika – melaniny. Jest skuteczny w leczeniu ostudy i przebarwień pozapalnych, natomiast nie przynosi zadowalających efektów w przypadku piegów i plam soczewicowatych.
- Kwas kojowy stosowany jest w peelingach do skóry z objawami starzenia, fotostarzenia i uszkodzeniami po słonecznymi – przebarwieniami takimi jak: plamy soczewicowate po słoneczne, starcze, wątrobowe, piegi, ostuda oraz dla skóry z nierówną strukturą i kolorytem. Wykazuje działanie rozjaśniające wynikające ze zdolności do hamowania tyrozynazy – głównego enzymu odpowiedzialnego za produkcję melaniny. W kuracjach na przebarwienia znalazł zastosowanie w połączeniu z kwasem glikolowym, azelainowym, arbutyną czy hydrochinonem
- Retinol czyli aktywna postać witaminy A działa silnie wybielająco przy ostudzie i plamach soczewicowatych pochodzenia naskórkowego czy skórno-naskórkowego. Retinol hamuje aktywność tyrozynazy, normalizuje procesy dojrzewania komórek naskórka oraz nasila złuszczanie. Ponadto działa odmładzająco wpływając na wzrost produkcji kolagenu. Retinol daje świetne efekty rozjaśniające w połączeniu z kwasem azelainowym i witaminą C – zatrzymują proces powstawania nowych komórek barwnikowych, neutralizują wolne rodniki i stany zapalne skóry.
- Witamina C jest znana z wielu dobroczynnych właściwości dla skóry – działa antyoksydacyjnie spowalniając procesy starzenia się skóry, bierze udział w syntezie kolagenu, uszczelnia naczynia krwionośne, zmniejsza rumień. Zastosowanie znalazła również w preparatach czy zabiegach rozjaśniających przebarwienia – ponieważ hamuje syntezę melaniny.
- Mikrodermabrazja jest zabiegiem polegającym na mechanicznym usuwaniu naskórka za pomocą specjalnej głowicy z końcówką diamentową lub z użyciem sproszkowanego korundu. Stosowana jest w celu redukcji zmarszczek, przebarwień, rozszerzonych porów czy zmian wynikających z procesu starzenia się skóry. Spłyca również blizny czy rozstępy, niweluje zaskórniki i stany pozapalne skóry. W terapiach depigmentujących idealnie sprawdza się w połączeniu z peelingami chemicznymi, witaminą C, kwasem kojowym czy azelainowym.
- Lasery-w przypadku powierzchownych i głębszych przebarwień skórnych zastosowanie znalazły lasery. Najczęściej stosowany jest IPL, laser rubinowy, Q-switch, laser neodymowo-yagowy Q-switch lub aleksandrytowy typu Q-switch. Lasery działają na zasadzie selektywnej fototermolizy – melanina wybiórczo pochłania światło lasera, melanocyty ulegają ogrzaniu i w konsekwencji destrukcji. To dlatego leczone przebarwienia początkowo wzmacniają swoją barwę, po czym w wyniku złuszczania ulegają rozjaśnieniu.
Jak należy korzystać z zabiegów kosmetycznych na przebarwienia?
Zabiegi wybielające, rozjaśniające przebarwienia wymagają terapii – serii odpowiednio dobranych zabiegów przez kosmetologa, a także pielęgnacji domowej. Ilość i częstotliwość zależy od rodzaju zabiegów i głębokości przebarwień. Zabiegi takie warto zacząć jesienią lub wczesną zimą. Skóry ze skłonnością do przebarwień są bezwzględnie zobligowane do stosowania fotoprotekcji przez cały rok – w przeciwnym razie przebarwienia mogą powrócić.
Więcej o zabiegach na przebarwienia możesz przeczytać na stronie Kliniki Beauty w zakładce ZABIEGI NA PRZEBARWIENIA