Starzenie się organizmu jest procesem fizjologicznym, przebiega z dużą różnorodnością.
Z czego to wynika starzenie się organizmu?
Istotną rolę odgrywają czynniki genetyczne i środowiskowe (w tym sposób żywienia, aktywność fizyczna, stosowanie używek). Te postępujące i nieodwracalne zmiany dotyczą wszystkich układów i narządów. Wraz z wiekiem można zaobserwować zmiany w sposobie poruszania się, zmniejszenie wytrzymałości, siły i napięcia mięśni, zaburzenia równowagi, obniżenia podstawowych funkcji układu krążenia i oddechowego, przewodnictwa nerwowo-mięśniowego, a także procesów metabolicznych.
Jedną z ważniejszych zmian zachodzących w okresie starzenia się organizmu u kobiet są zaburzenia zachodzące w składzie masy ciała. Dotyczą one głównie relacji między tkanką tłuszczową a beztłuszczową masą ciała – na niekorzyść tej drugiej. Maleje tempo podstawowej przemiany materii – czyli ilość energii, którą należy dostarczyć organizmowi, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie organizmu w warunkach pełnego spokoju fizycznego i psychicznego – na skutek procesu starzenia, zmian w składzie ciała oraz zmniejszenia tempa przemian w poszczególnych tkankach.
Badania naukowe wykazują, że w okresie pomenopauzalnym u kobiet zwiększa się ilość tkanki tłuszczowej trzewnej o ponad 40%. Natomiast brzusznej tkanki tłuszczowej podskórnej o 20%. Tkanka tłuszczowa trzewna znajduje się w obrębie jamy brzusznej, oraz pomiędzy narządami w niej zlokalizowanymi. Jedną z funkcji tłuszczu trzewnego jest amortyzowanie narządów wewnętrznych przed urazami mechanicznymi, stanowi również rezerwuar energii w przypadku głodu. Niestety ma też szereg niekorzystnych wpływów na organizm: w nadmiarze prowadzi do rozwoju insulinoporności, zespołu metabolicznego, nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca czy otłuszczenia narządów wewnętrznych.
Powyższe czynniki utwierdzają, że jeśli nie następuje odpowiednia zmiana preferencji żywieniowych wraz z wiekiem, to sytuacja ta prowadzi do zaburzeń równowagi energetycznej organizmu, których efektem jest występowanie nieprawidłowych proporcji wagowo-wzrostowych.
Prócz przyrostu tkanki tłuszczowej analogiczna jest zmiana w mięśniach. Dochodzi do utraty masy mięśniowej (nawet 16% w ciągu 10 lat), zmniejsza się przekrój poprzeczny mięśni, wzrasta zawartość tkanki łącznej i tłuszczu wewnątrzmięśniowego.
Co zrobić by odwrócić proces starzenia się organizmu?
Aby skutecznie redukować tkankę tłuszczową należy wiedzieć jak działa nasz metabolizm. Wszystkie przemiany metaboliczne prowadzą do tego by w odpowiednim momencie wytworzyć ATP, czyli najprościej mówiąc energię potrzebną do procesów zachodzących w ciele. Zarówno nadmiar tłuszczy jak i węglowodanów w diecie prowadzi do odkładania się tkanki tłuszczowej. Jeśli spożywamy za dużo białek – w konsekwencji zamieniają się w tkankę tłuszczową. Do spalenia zgromadzonych zasobów dochodzi, gdy uruchamiany jest cykl Krebsa (szereg reakcji biochemicznych, stanowiący końcowy etap metabolizmu). Dzieje się to tylko wtedy gdy w ciele jest zapotrzebowanie na energię, np. gdy ćwiczymy. Natomiast kiedy prowadzimy siedzący tryb życia przemiany metaboliczne będą zmierzać w kierunku magazynowania tkanki tłuszczowej. Spalanie zgromadzonych zapasów możemy podzielić na trzy etapy: mobilizację, transport i utlenianie. Żebyśmy mogli spalić tłuszcz musi się on wydostać z komórki. W komórce tłuszcz odkłada się jako wolne kwasy tłuszczowe połączone z glicerolem – żeby go wydostać trzeba odczepić jedno od drugiego i wolne kwasy tłuszczowe wykorzystać do procesów metabolicznych. Odpowiada za to hormon lipaza hormonozależna, który jest uzależniony od poziomu insuliny w naszym krwiobiegu. Kiedy coś zjemy i poziom insuliny się podnosi, zastopowaniu ulega pobieranie zapasów z tkanki.
Spalanie tkanki tłuszczowej
następuje, gdy mamy wysoki poziom adrenaliny, na przykład w czasie bardzo intensywnego wysiłku fizycznego bo tylko wówczas wysycają się receptory odpowiedzialne za proces lipolizy. Podniesienie jedynie poziomu noradrenaliny (łagodny wysiłek fizyczny) nie jest tak skuteczne. Analizując procesy metaboliczne, łatwo stwierdzić, że do spalenia tkanki tłuszczowej niezbędne jest wydatkowanie energii a więc ruch. Nie ma też skutecznego odchudzania bez odpowiedniego sposobu żywienia.
Kosmetyczne zabiegi wyszczuplające i modelujące
są bardzo potrzebne, by redukować tkankę tłuszczową w obszarach problemowych, gdzie ze względu na naturalne uwarunkowania utrzymuje się ona najdłużej. Warto dodać, że takim zabiegom zawsze powinien towarzyszyć drenaż limfatyczny – w przeciwnym razie nieodprowadzone tłuszcze mogą ulec reestryfikacji i ponownemu zmagazynowaniu.